Manoj Tripathi không thể mất bình tĩnh khi ai đó có một mối thù với cửa hàng bánh sandwich Subway của mình. Một thương hiệu nhượng quyền trong gần hai thập kỷ, anh đã làm tất cả những gì có thể để giữ cửa hàng của mình ở một trung tâm thương mại ở Bắc California, Mỹ luôn trong tình trạng hoàn hảo. Nhưng gần đây có vẻ như ai đó muốn có cửa hàng này. 

Đó là giữa năm 2017, quản lý khu vực của Subway đã gửi các thanh tra viên đến để tìm ra một vấn đề mới: một dấu tay trên cửa kính, nhãn hiệu xà phòng tắm không đúng, lát dưa chuột quá dày. Chúng dường như là những điều nhỏ nhặt, nhưng với mỗi lần viết lên, ông Tripathi cảm thấy cửa hàng của mình suy yếu. Nếu cửa hàng bị đủ các vi phạm, Subway có thể chấm dứt hợp đồng và kiểm soát công việc kinh doanh.

Khi một thanh tra tên Rebecca Husler đến cửa hàng vào một ngày tháng 9, ông Tripathi nghĩ rằng nhà hàng của ông còn nguyên sơ. Sau đó, ông nhận thấy rằng cần một bóng đèn mới. Ông Tripathi vội vã ra ngoài để mua một bóng đèn thay thế, nhưng khi ông trở về, bà Husler đã đánh dấu nó là vi phạm. Một năm sau, đúng như ông lo sợ, ông đã mất cửa hàng Subway. 

Ông Tripathi không hề hoang tưởng. Husler đã nói trong một cuộc phỏng vấn rằng, cô chính là người đã tìm cách để lấy cửa hàng bằng cách tìm lỗi ở đây. Cô đã có hướng dẫn cụ thể từ ông chủ của mình là giám sát viên khu vực của Subway. 

"Tôi là một trong những người đàn ông nổi tiếng của anh ấy", cô Husler vừa nhấm nháp ly trà tại một quán Starbucks ở Bay Area vừa nói. “Tôi chính là kẻ đâm thuê chém mướn”, cô khẳng định. Cô nói rằng cô đã làm việc cho người giám sát khu vực trong gần một năm, và cô đã hối hận về vai trò của mình khi đẩy một nhóm chủ cửa hàng mất đi khoản đầu tư của họ. Đặc biệt là khoảnh khắc “chiếc bóng đèn” với cửa hàng của ông Tripathi, khiến cô khựng lại. "Chúng tôi đã hủy hoại những người này”, cô nói.

Subway là công ty chuyên về đồ ăn nhanh lớn nhất thế giới tính theo số lượng cửa hàng, với hơn 24.000 điểm chỉ riêng ở Mỹ. Nó có được như vậy nhờ một phần lớn vào những người nhập cư kinh doanh. Không giống như tại các chuỗi đồ ăn nhanh khác như McDonald's hay Burger King, nơi có các công ty đầu tư điều hành nhượng quyền, chủ sở hữu Subway chủ yếu là các cá nhân và gia đình.

Người đồng sáng lập công ty, Fred DeLuca làm cho việc mở các cửa hàng dễ dàng hơn. Hầu hết các bên nhận quyền mới đều phải trả một khoản phí ban đầu là 15.000 USD, so với 45.000 USD tại McDonald's. Đổi lại, các nhà vận hành Subway bàn giao nhiều doanh thu hơn ở nhiều chuỗi khác - 8% tổng doanh thu, đồng thời đồng ý với các khoản phí và quy định khác.

Trong nửa thế kỷ, hệ thống đã làm việc để cùng mang lại lợi ích. Giá trị của Subway đã đạt 12,3 tỷ USD và vô số người Mỹ thế hệ đầu tiên đã tự mình đi đến thành công, tiến một một bước dài tại thời điểm đó. 

Ông DeLuca qua đời vào năm 2015, công ty đã gặp khó khăn. Các đối thủ như Jimmy John, và Quiznos đang phát triển. Người phát ngôn của Subway là Jared Fogle, đã nhận tội danh tình dục và khiêu dâm trẻ em. Chị gái của ông DeLuca, Suzanne Greco đã đảm nhận vị trí giám đốc điều hành, kế thừa một công ty mà nhiều người cảm thấy là đã phát triển quá nhanh và ngẫu nhiên. 

Năm 2016, lần đầu tiên nhiều cửa hàng Subway đóng cửa hơn là mở. Nhưng trong khi nhiều bên nhận quyền đóng cửa vì hoạt động kém hiệu quả, những địa điểm hoạt động mang lại lợi nhuận cũng bắt đầu cảm thấy bị nhắm đến. 

‘Tôi đang sôi máu” 

Đối với nhiều chủ sở hữu, hoạt động nội bộ của Subway là một bí ẩn. Chuỗi cửa hàng mang tính riêng tư, cung cấp thông tin tài chính ít hơn nhiều so với các hãng thức ăn nhanh toàn cầu khác. Trong một tài liệu tiết lộ gần đây nhất dài hơn 600 trang được trao cho các bên nhận quyền tiềm năng, công ty lưu ý rằng họ có thể sửa đổi các quy tắc của mình “bất cứ lúc nào trong thời hạn của thỏa thuận nhượng quyền thương mại của bạn trong bất kỳ điều kiện nào và ở bất kỳ mức độ nào”.

Tài liệu này sẽ khó cho bất cứ ai. Nhưng Alexander Dembski, người đã đào tạo nhiều chủ sở hữu Subway mới trong sự nghiệp 34 năm của mình, ông đã ước tính rằng 30 đến 50% những người được nhượng quyền của chuỗi là người nhập cư, và hơn một phần ba số người nộp đơn đạt điểm kém trong các bài kiểm tra trình độ Toán và Anh văn.

Trước khi qua đời, ông DeLuca đã bị buộc tội sử dụng các chiến thuật bắt nạt khiến nhiều nhà khai thác phải vật lộn để thu hồi các khoản đầu tư của họ, dẫn đến các vụ kiện, tranh chấp pháp lý, điều tra của chính phủ và khiếu nại liên tục từ các bên nhận quyền. Một trong những lĩnh vực phản kháng kéo dài có sự tham gia của một nhóm các nhà quản lý Subway như là các tác nhân phát triển.

Subway kết nối mạng lưới cửa hàng rộng lớn của mình thành hơn 100 điểm nổi bật trong khu vực. Mỗi cửa hàng được giám sát bởi một đại lý phát triển, đại lý này sẽ tuyển dụng những người nhận quyền mới, chấp thuận người mua các cửa hàng hiện tại và gửi thanh tra - được gọi là chuyên gia tư vấn hiện trường để tiến hành đánh giá hàng tháng. Nhưng thông thường, các đại lý phát triển cũng là người nhận quyền. Trong trường hợp này, họ đều phụ trách và cạnh tranh với các nhà khai thác cửa hàng khác, và địa điểm của họ được kiểm tra bởi những người họ thuê.

Nghe giống như xung đột lợi ích giữa các chủ sở hữu Subway, điều này khiến cho các đại lý phát triển phương tiện và động lực để đóng cửa các cửa hàng cạnh tranh và tiếp quản các cửa hàng có lợi nhuận bằng cách thao túng việc kiểm tra. Nhiều người nhận quyền đã mất nhà hàng của họ và nói rằng họ chỉ thu hồi được ít so với các khoản đầu tư ban đầu. Rất hiếm khi có sự can thiệp từ trụ sở Subway ở Connecticut. 

Don Fertman, Giám đốc phát triển của Subway và là một người kỳ cựu của công ty trong 38 năm, nói rằng việc sở hữu các nhà hàng giúp các đại lý phát triển hiểu rõ hơn về tất cả các khía cạnh của việc sở hữu một doanh nghiệp nhỏ. Công ty đánh giá công việc của các đại lý và mong họ duy trì các tiêu chuẩn đạo đức, xử lý các vi phạm trên cơ sở từng trường hợp cụ thể.

Trên khắp đất nước, những người được nhượng quyền đã khiếu nại và đệ đơn kiện. Ở West Virginia, Bhrugesh và Utpala Vyas điều hành ba cửa hàng, hai trong số đó là những cửa hàng hiệu quả hàng đầu trong lãnh thổ. Trong một hồ sơ năm 2017 tại tòa án liên bang ở Connecticut, bà Vyas đã buộc tội đại lý phát triển địa phương, con trai của một người đàn ông và một thanh tra âm mưu tiếp quản các cửa hàng bằng cách bày đặt đưa ra những “đánh giá khắc nghiệt vô lý”.

Một thẩm phán phán quyết chống lại bà Vyas. Hồ sơ từ các sở y tế địa phương và Subway cho thấy ít nhất hai trong số các cửa hàng hiện thuộc sở hữu của thanh tra và đại lý phát triển. Ông Vyas nói trong một cuộc phỏng vấn: “Tôi cảm thấy rất tệ và giận đến sôi máu. Đây là tiền chúng tôi khó khăn mới kiếm được”. 

Ông Fertman nói rằng những khiếu nại như những gì ông Vyas đã nộp là không có cơ sở, và điều này khiến Subway cố gắng hết sức để giúp những người nhận quyền. Ông nói thêm rằng công ty kinh doanh đồ ăn - không đóng cửa nhà hàng, không khiến mọi người trở nên không tuân thủ.

"Các đại lý phát triển kinh doanh là những thành viên được kính trọng trong cộng đồng doanh nghiệp của chúng tôi. Và khi chúng tôi nghe những cáo buộc này, tôi sẽ nói rằng điều đó là sai”, ông này nói.

Trong nhiều năm, hệ thống không rõ ràng cùng với tốc độ phát triển mạnh mẽ của Subway – như ông DeLuca đã từng mơ ước mở 50.000 cửa hàng vào năm 2017 luôn song hành cùng nhau. Công ty khuyến khích mở thêm các cửa hàng tại chính tòa nhà của các địa điểm hiện có, và cho phép các đại lý phát triển hệ thống đưa ra cho các bên nhận nhượng quyền đã hoạt động ổn định một sự lựa chọn: Tự mở thêm nhà hàng mới hoặc cạnh tranh với một cửa hàng khác do Subway thành lập. Các bên nhận nhượng quyền thường cảm thấy áp lực và đôi khi lựa chọn phương án thứ nhất. 

Ông Triphathi nói: “Thường thì mọi người đều cho rằng các cửa hàng cuối cùng sẽ đi vào hoạt động ổn định”. Ông Triphathi này là một người nhập cư từ Ấn Độ, người đã mua nhượng quyền thương mại của Subway sau gần hai thập kỷ làm việc cho các công ty như Jamba Juice hay the Body Shop, và đây chính là cơ hội để Triphathi trở thành ông chủ. Đã có thời điểm, ông này sở hữu đến 38 cửa hàng, và vào năm 2015, ông ta là một trong những người bên nhận nhượng quyền lớn nhất của Subway ở khu vực vịnh phía Đông của California.

Đúng vào thời điểm đó, bà Greco tiếp quản Subway, và sau đó quy mô số lượng cửa hàng của công ty bắt đầu thu hẹp lại. Ở khu vực vịnh phía Đông, ông Tripathi thuộc thẩm quyền của một đại lý phát triển tên là Chirayu Patel, được biết đến với tên Akki. Ông này giám sát một khu vực tương đối rộng lớn, bao gồm hầu hết Bắc California và phía tây Nevada. Ông Patel cũng là người sở hữu hàng chục cửa hàng Subway.

Năm 2016, ông triệu tập một cuộc họp nhượng quyền tại một nhà kho ở Sacramento. Tại cuộc họp đó, Akki nói với mọi người rằng Subway muốn cải thiện hệ thống nhà hàng và sẽ nâng cấp các nhà hàng mạnh nhất của mình và đóng cửa những nhà hàng có hoạt động yếu kém, theo lời Nikku Aulakh, một bên nhận nhượng quyền có mặt trong cuộc họp kể lại.

Nikku Aulakh rời khỏi cuộc họp này một cách đầy lo lắng. Cô và nhiều người nhận nhượng quyền thương mại đã bị ép phải đầu tư những khoản tiền lớn để mở các cửa hàng mới trong nhiều năm và hiện tại những cửa hàng mới này đang gặp rất nhiều khó khăn. Hợp đồng nhượng quyền của Subway cấm các công ty đơn phương đóng cửa các cửa hàng chỉ vì doanh số yếu. Nhưng những người nhận nhượng quyền có thể mất quyền kiểm soát các nhà hàng của mình nếu họ không đáp ứng các tiêu chuẩn vận hành của Subway, và những sai phạm sẽ căn cứ theo báo cáo của các thanh tra viên được thuê bởi các đại lý phát triển như ông Patel.

Nikku Aulakh nói rằng ông Patel cuối cùng đã gây áp lực buộc cô phải đóng cửa hoặc bán bốn cửa hàng của mình ở Sacramento, sau khi những cửa hàng này nhận được hàng loạt đánh giá yếu kém. “Tôi muốn tiếp tục kinh doanh thêm 10 đến 15 năm nữa”, Aulakh nói, “Tôi muốn kiếm được nhiều tiền hơn, nhưng tôi không có lựa chọn nào khác”.

Vishal Sharma, một nhà nhận quyền tại Nevada, người sở hữu ba cửa hàng, đã kể lại về một cuộc họp khác mà ông Patel triệu tập ở Reno cùng năm đó. Trước khoảng 20 nhà điều hành chuỗi cửa hàng, ông Patel nói rằng ông đã có tiền để thuê các luật sư giỏi nhất. Ông Sharma nhớ lại: "Lúc bấy giờ, chúng tôi đã không hề lo sợ, và chúng tôi nghĩ rằng có lẽ đó chỉ là phong cách của ông ấy. Sau đó, chúng tôi phát hiện ra rằng cách làm của ông ta là không mở rộng mà là thu hẹp hệ thống. (Ông Patel nói trong một email rằng ông đã thông báo cho những người được nhượng quyền rằng các luật sư của Subway sẵn sàng trả lời các câu hỏi pháp lý nếu cần). 

Đã có lúc, một người nhận quyền đã gửi cho ông Patel một thư nặc danh với nội dung phàn nàn và ông này đã trả lời bằng một email tới một loạt các bên nhận quyền, và bức thư này đã được được tờ Times nghiêu cứu. Ông ta đã đe dọa rằng một vụ kiện về vấn đề này sẽ có thể lấy đi toàn bộ những gì các bên nhận quyền đã thu được trong quá trình làm cho Subway nếu tham gia vào vụ kiện đó. Ông ta nói: “Vui lòng đừng thách thức tôi đặc biệt nếu bạn không có cơ sở nào”.

Subway đã chấm dứt hợp đồng của ông Sharma vào năm 2017. Tháng 12 năm ngoái, tại tòa án tiểu bang, ông Sharma đã cáo buộc ông Patel sử dụng các biện pháp tuân thủ xảo trá và Subway sử dụng một cấu trúc hệ thống khác thường trong đó một đại lý khu vực vừa làm giám sát viên, lại vừa là một đối thủ cạnh tranh. Vụ án đã được yêu cầu giải quyết bởi trọng tài kinh tế tại Connecticut, nhưng ông Sharma đang kháng cáo quyết định này.

Bà Husler, thanh tra viên tự xưng là “người đại diện thi hành” của  ông Patel, đã nói rằng ông Patel luôn cân nhắc lợi ích của bản thân khi quyết định cửa hàng nào sẽ được đưa ra phân xử bởi trọng tài và thường thì sau đó khả năng cao là bị đóng cửa. Khi tiến hành thanh tra, bà này nói, ông Patel đã “yêu cầu rõ rằng các cửa hàng của ông này phải được đánh giá đạt” và rằng “những người mà ông này muốn ra khỏi hệ thống phải bị đánh giá không đạt yêu cầu”.

Tờ The Times đã xem xét tin nhắn văn bản về từng vụ nhượng quyền thương mại, trong đó ông Patel đã ra lệnh cho một số thanh tra viên rằng “chúng ta cần loại người này ra khỏi hệ thống”. Tuy nhiên khi đến lượt cửa hàng của ông này, họ lại đưa ra những tiêu chuẩn hoàn toàn khác, theo Effie Lennox, một cựu thanh tra từng làm việc cho ông Patel ở Bắc California từ năm 2007 đến năm 2010. Bà nói rằng ông Patel yêu cầu bà không báo cáo các sai phạm tại địa điểm của ông này và thay vào đó gửi email riêng cho ông ta.

“Đây chính là vấn đề: Ông ta vừa là một bên nhận nhượng quyền và đồng thời lại là một đại lý phát triển”, cô Lennox nói. “Và đặc biệt là với một người như ông ta, có mâu thuẫn lợi ích đó mang lại những tình huống xấu nhất đối với các bên nhận quyền, bởi vì ông ta chỉ quan tâm đến lợi ích của mình chứ không phải vì những bên nhận nhượng quyền.

Bà Lennox nói rằng bà thường giấu ông Patel để cảnh báo một số người nhận nhượng quyền rằng họ đang bị nhắm đến. “Đây là sự sống của người những người này” cô nói. “Tôi cảm thấy tôi cần phải khắc phục được phần nào những thiệt hại mà ông ta đã gây ra cho những con người tội nghiệp này”.

Trong một email gửi tới The Times, ông Patel nói rằng ông đã luôn hành động đúng nguyên tắc và phù hợp, và mục tiêu của ông là để tất cả các cửa hàng trong khu vực mình quản lý thành công. Ông này nói rằng các đánh giá tại các cửa hàng thuộc sở hữu của ông Tripathi, bà Aulakh và ông Sharma đã được tiến hành theo cách thức phù hợp với đánh giá của các nhà hàng Subway khác. "Đã có những vấn đề với doanh thu tại các cửa hàng của ông Sharma, ông này nói thêm rằng ông và nhóm của ông không có ý định cố tình làm sai lệch các đánh giá và không bao giờ đào tạo các thanh tra viên để làm điều đó, và các chủ nhà hàng không tuân thủ đúng đều có cơ hội sửa chữa các sai phạm của mình.

Cầu xin sự giúp đỡ

Hàng chục người nhận nhượng quyền trong khu vực đã quyết định kêu gọi bà Greco giúp đỡ và ông Tripathi là một trong số đó. Cộng đồng những người nhận nhượng quyền đang cảm nhận sâu sắc những vấn đề nghiêm trọng, nhóm này đã viết trong một bức thư năm 2016. Ngay sau đó, họ đã viết thêm bức thư khác, yêu cầu bà Greco, chỉ định một người nào đó xem xét vấn đề một cách vô tư. Những người này đã nói rằng họ nghi ngờ các đại lý phát triển của Subway đang có các “đánh giá không công bằng/mang tính định kiến/đày nghi hoặc” và ép buộc các bên nhận nhượng quyền phải từ bỏ các cửa hàng của mình với “mức giá như cho không”. Họ sợ bị trả thù. “Không cần phải nói, thời gian đang là vấn đề then chốt”, những người này viết.

Bà Greco đã không trả lời. (Subway cho biết họ luôn có những đường dây liên lạc mở cho những người nhận nhượng quyền thương mại thông qua nhiều kênh). Nhưng ông Patel đã biết đến bức thư này và đã vô cùng giận dữ, cô Husler cho biết. Ông ta muốn tất cả những người nhận nhượng quyền liên quan đến bức thư này bị đẩy ra khỏi khu vực của mình. Cô Husler nhớ lại ông Patel đã yêu cầu cô: “Hãy vào đó và đưa máy dò của cô vào thức ăn, máy này không đo được nhiệt độ và cô có thể đánh dấu các nhà hàng này không đạt yêu cầu".

“Ông ta đã chỉ rõ từng việc ông ta muốn chúng tôi làm” cô Husler nói thêm - chẳng hạn như ra lệnh cho cô đến thanh tra các ca làm việc có các nhân viên nhân viên thiếu kinh nghiệm, những người có nhiều khả năng mắc lỗi.

Không phải tất cả những người nhận nhượng quyền đã rời khỏi hệ thống Subway đều vận hành các cửa hàng của họ một cách hoàn hảo, và nhiều người đã viện đến đánh giá của các thanh tra y tế địa phương bên cạnh các đánh giá của thanh tra viên của công ty. Nhưng hàng chục bên nhận nhượng quyền cho rằng những vấn đề lúc trước không phải là vấn đề trong quá trình Subway mở rộng một cách nhanh chóng bỗng đột nhiên trở thành lý do khiến họ phải từ bỏ hoạt động kinh doanh của mình trong những năm gần đây.

Những người nhận nhượng quyền cảm thấy rằng họ có ít khả năng lật ngược tình hình. Ở khu vực gần Sacramento, Minal Khatri và chồng cô sở hữu một cửa hàng Subway ở một vị trí đắc địa, ngay ngoài xa lộ. Sau khi thanh tra viên của ông Patel liên tục đánh giá cửa hàng này không đạt yêu cầu vào năm 2014,bà và chồng bắt đầu liên tục cãi nhau về vấn đề tại sao họ thất bại? tại sao họ không thể làm đúng mọi thứ? Cô Khatri cho biết cả hai liên tục hỏi trụ sở Subway để được tư vấn, nhưng không bao giờ nhận được phản hồi. Cuối cùng, công ty đã đưa vụ việc ra giải quyết bởi trọng tài, và cô nói rằng cô được yêu cầu tìm một người mua lại cửa hàng của mình hoặc có nguy cơ buộc phải đóng cửa.

Ông Patel đã từ chối tất cả các ứng cử viên mà cô này đề nghị. Hồ sơ cho thấy rằng ông ta chính là người hiện đang sở hữu nhà hàng của cô. Khatri và chồng ly hôn. Chỉ sau khi xác định rõ ràng rằng ông Patel muốn mua cửa hàng của mình, cô mới nhận ra rằng chồng cô không đáng bị đổ lỗi cho tất cả những việc đã xảy ra. Ông Patel cho biết Khatris đã yêu cầu ông ta mua lại nhà hàng.

Một người nhận nhượng quyền khác, Kanwardeep Virk, cho biết bắt đầu từ năm 2006, anh ta đã điều hành bốn cửa hàng ở khu vực Lake Tahoe có lợi nhuận và luôn tuân thủ các tiêu chuẩn của Subway. Nnhững “đứa con”, anh ấy đã gọi các cửa hàng của mình như vậy. Đột nhiên, vào đầu năm 2016, anh bắt đầu bị đánh giá không đạt. Anh cho biết một thanh tra viên đã phá hoại một gói thịt viên, bằng cách chọc thủng nó bằng nhiệt kế và sau đó chờ để ghi lại nhiệt độ của nó.

Subway bắt đầu quá trình tố tụng trọng tài chống lại ông Virk. Những trường hợp như vậy được nghe nhan nhả ở gần trụ sở của Subway ở Connecticut. Nhiều chủ cửa hàng không thể có đủ tiền đi lại để bảo vệ cửa hàng của họ một cách trực tiếp và thường phải tranh luận về trường hợp của họ qua điện thoại hoặc qua đường công văn.

Trong năm 2018, Subway đã khởi xướng khoảng 29 vụ tố tụng (chủ yếu là qua trọng tài) trên 1.000 thương hiệu nhượng quyền, so với 1,4 vụ của cả McDonald's, Dunkin' Donuts, Pizza Hut, Burger King và Wendy cộng lại, theo một tài liệu phân tích John Gordon, một chuyên gia ngành nhà hàng tại Tập đoàn tư vấn quản lý Thái Bình Dương.

Cuối cùng, ông Virk đã bỏ cuộc. Ông Patel hiện đang sở hữu hai trong số các cửa hàng cũ của ông Virk. Trong tuyên bố gửi qua email của mình, ông Patel đã viết rằng các nhà hàng có vấn đề với việc sử dụng lao động và an toàn thực phẩm và nợ tiền thuê, và chính ông Virk đã sắp xếp để đóng cửa hoặc chuyển nhượng các cửa hàng này.

Ủy ban Thương mại Liên bang yêu cầu Subway cung cấp danh sách hàng năm các bên nhận nhượng quyền phải đóng cửa vĩnh viễn, mà theo công ty này cho biết là cơ hội để “cho phép các bên nhận nhượng quyền tiềm năng cơ hội để liên hệ và thảo luận về kinh nghiệm của họ với Subway". Tuy nhiên rất nhiều những bên nhận nhượng quyền đã bán cửa hàng của mình sau khi nhận được thư chấm dứt hợp đồng vì lý do không tuân thủ - đôi khi dưới sự cưỡng chế và thường với giá thấp hơn nhiều so với mức mà họ tin rằng các cửa hàng xứng đáng nhận. Những địa điểm này được ghi nhận là đã được chuyển nhượng.

Các bên nhận nhượng quyền nói rằng sự phân loại này cho phép Subway và các nhà nhượng quyền khác đánh lừa các chủ cửa hàng tiềm năng. Tuy nhiên sự giám sát của chính phủ còn hạn chế. Hướng dẫn tuân thủ F.T.C., dành cho bên nhượng quyền đã không được cập nhật trong hơn một thập kỷ qua. Lois Greisman, Phó giám đốc của Phòng quản lý Marketing, nói rằng cơ quan này đã không tập trung vào hành vi sai trái trong hoạt động nhượng quyền hoặc thực hiện bất kỳ hành động pháp lý nào liên quan đến nhượng quyền thương mại trong nhiều năm.

Nó không còn giá trị nữa

Subway đang ở giữa một chiến dịch làm mới đầy tham vọng, thuê một công ty đã làm việc với Tiffany & Company và Saks Fifth Avenue, thêm vào thực đơn và lưu trữ các cửa hàng được làm mới với công nghệ mới.

Theo công ty nghiên cứu thị trường Technomic, sau khi ông DeLuca qua đời, công ty đã đứng vững. Nó chậm hơn so với nhiều đối thủ khi khởi động một chương trình khách hàng thân thiết kỹ thuật số và các tùy chọn đặt hàng di động. Doanh thu giảm xuống còn 10,4 tỷ USD vào năm ngoái, giảm 9,5% so với năm 2015. Trong những tháng gần đây, chuỗi đã bổ sung một giám đốc thông tin mới, một giám đốc tiếp thị và một phó chủ tịch Bắc Mỹ. Bà Greco đã nghỉ hưu năm ngoái.

Số lượng cửa hàng của Subway đã giảm hơn 2.000 kể từ năm 2015. Ông Fertman, Giám đốc phát triển của Subway cho biết: “Chúng tôi phải xem xét từng vị trí và tối ưu hóa dấu ấn của chúng tôi cho phù hợp. Cuối cùng, chúng tôi phải đảm bảo rằng cuối cùng, chúng tôi có những nhà hàng ở đúng địa điểm”. Các nhà điều hành khác đã gọi đó là một nỗ lực “tối ưu hóa”.

Thượng nghị sĩ Catherine Cortez Masto, một đảng viên Dân chủ từ Nevada, đã viết trong một bức thư hồi tháng Năm gửi cho Cơ quan quản lý doanh nghiệp nhỏ rằng những người nhận quyền đã cáo buộc Subway về việc sử dụng các vi phạm nhỏ để lấy đi các cửa hàng từ các chủ sở hữu thông qua một hệ thống trọng tài nghiêm ngặt, theo trích dẫn từ báo cáo của New York Times. “Tôi đã gặp rắc rối vì sự gia tăng khiếu nại từ các doanh nhân về những hành vi không công bằng đang gây ra cho họ những khó khăn tài chính”. Cơ quan này trả lời rằng, ngoài 1.551 khoản vay được hỗ trợ bởi liên bang đã được phê duyệt cho các bên nhận quyền Subway trong thập kỷ qua, 12% đã bị tính phí, hoặc được coi là không có khả năng được trả - tỷ lệ cao hơn nhiều so với khoản vay nhượng quyền trung bình.

Trong một email, Subway nói rằng những người nhận quyền được cho là quản lý kém là những người dị thường. Các cuộc điều tra và các chuyến khảo sát lắng nghe của họ đã phát hiện ra rằng 80% những người nhận quyền trong hệ thống muốn tiếp tục làm việc với công ty. 

Vào một ngày sau Ngày Tưởng niệm, ông Tripathi và vợ là Sadhana dừng lại ở một trong 10 Subway mà họ vẫn sở hữu trong một trung tâm mua sắm ngoài trời ở Orinda, California. Nhân viên thu ngân tại nhà hàng đang cười nói vui vẻ với khách hàng. Quạt quay tròn trên đầu. Những bóng đèn chiếu sáng khắp nơi.

Tripathis nói rằng họ sợ rằng họ có thể mất thêm các cửa hàng của mình. Họ đã kiện Subway và ông Patel vào năm 2016 tại tòa án California, cáo buộc đại lý phát triển “sử dụng nhiều kỹ thuật bao gồm các báo cáo mưu hại và kiểm tra sai lệch để biện minh cho việc chấm dứt một số nhượng quyền thương mại”. Subway đã viện dẫn điều khoản trong hợp đồng nhận quyền thương mại đòi hỏi các tranh chấp phải được giải quyết bằng trọng tài riêng ở Connecticut. Tripathis đã nộp đơn kháng cáo cho vụ kiện để tiến hành ở California.Ông Tripathi, một kỹ sư được đào tạo có bằng kinh doanh và bà Tripathi có bằng tiến sĩ hóa học, cho biết họ hầu như có thể đọc và hiểu các tài liệu pháp lý do cuộc xung đột tạo ra. Nhiều bên nhận quyền của họ không thể. Ông Tripathi nói rằng “lý do chúng tôi đã chiến đấu với họ là vì chúng tôi có thể”.

Nhưng ông và vợ đang mệt mỏi với hệ thống của Subway. Bà Tripathi cho hay “chúng tôi đã làm việc rất chăm chỉ, chúng tôi đã từ bỏ sự nghiệp của mình. Chúng tôi đã trải qua rất nhiều, nhưng nó không còn xứng đáng nữa”.

(Theo New York Times)